Kalveren houden in duo’s werkt positief met de juiste aanpak
Is het houden van jonge kalveren in paren een goed alternatief voor individuele huisvesting? Verschillende onderzoeksinstellingen onderzochten de voor- en nadelen. Steeds meer melkveebedrijven passen het daarnaast in de praktijk toe en delen hun ervaringen. De eerste resultaten zien er positief uit. Toch brengt het ook uitdagingen met zich mee voor de veehouder. Duo-huisvesting is een werkbare oplossing, maar er zijn nog steeds belangrijke zaken waar je als boer rekening mee moet houden.
Pasgeboren kalveren worden vaak de eerste levensweken individueel gehuisvest. In Duitsland moeten veehouders hun kalveren vanaf de derde levensweek in een groep houden voor een beter dierenwelzijn. In landen als Ierland, Griekenland en Spanje plaatsen de meeste bedrijven pasgeboren kalveren direct in een groep. Samen opgroeien helpt om van jongs af aan rangorde te bepalen en kuddegedrag aan te leren. Dit maakt de overgang naar een grotere groep minder stressvol en beperkt onderlinge strijd, wat de groei en ontwikkeling bevordert. Deze gedragsontwikkeling is als vaars en in de daaropvolgende lactatiestadia goed terug te zien in de koppel.
“Jong geleerd is oud gedaan”
Sociaal contact werkt positief op de gezondheid, het gedrag en de prestaties. Net als bij mensen en andere dieren geldt “jong geleerd is oud gedaan”. Ook al zijn kalveren in de eerste acht levensweken maar weinig bezig met sociale interactie (zo’n 2% van de dag), is het toch heel belangrijk voor hun ontwikkeling. Onderzoek laat zien dat kalveren beter groeien en zich beter gedragen als ze met z’n tweeën worden gehuisvest in plaats van alleen, wat duidelijke voordelen heeft. In de tabel staat een overzicht van de effecten, de richting van de pijl geeft een positief (groen) of negatief (rood) verband aan. De horizontale balk (oranje) geeft aan dat er geen verband is.

Actief monitoren is belangrijk
Twee redenen om kalveren in de eerste levensweken individueel te huisvesten zijn het kwetsbare immuunsysteem en onderlinge zuigers. Duo-houderij biedt voordelen, maar brengt ook uitdagingen met zich mee voor de veehouder. Zoals het zorgen voor geschikte huisvesting en het actief monitoren van de diergezondheid. Bij ziektesymptomen is het belangrijk het kalf direct te controleren en te behandelen indien nodig. Daarnaast moet de veehouder het dier apart houden om te voorkomen dat gezonde kalveren besmet raken.
Onderlinge zuigers voorkomen
Van nature hebben kalveren een zuigbehoefte. Als ze niet voldoende kunnen zuigen via een speen, kunnen ze dit gedrag bij elkaar vertonen. Met als gevolg verwondingen of infecties aan de uier, navel of oren van andere kalveren of het ontwikkelt zich tot een ongewenste gewoonte. Om dit te voorkomen zijn er een aantal mogelijke oplossingen:
- Verstrek melk via een speenemmer in plaats van een gewone emmer
- Geef kalveren meer speenmomenten met kleinere porties melk
- Bied kalveren afleiding, zoals fopspenen, likstenen of speelmateriaal
Daarnaast is het belangrijk dat de kalveren voldoende melk krijgen. De aanbevolen melkhoeveelheid is afhankelijk van verschillende factoren. Kijk samen met je jongveespecialist naar een passend voerschema voor jouw koppel.


Stapsgewijs naar duo-houderij:
- Opvang na geboorte
- Zorg dat het kalf direct in een schone omgeving wordt gelegd, met een dik pak stro.
- Ontsmet de navel en geef binnen twee uur voldoende biest van goede kwaliteit (24+ BRIX) voor een sterke start.
- Houd het leeftijdsverschil tussen de duo’s binnen veertien dagen.
- Het juiste voerschema
- Geef voldoende melk; overleg met je jongveespecialist voor het beste voerschema.
- Gebruik strakke spenen om wederzijds zogen te voorkomen en zorg voor gelijktijdige voeding om rust te bewaren
- Bied vanaf dag 3 onbeperkt vers water en krachtvoer aan
- Hygiëne en ziektepreventie
- Werk van jong naar oud om de verspreiding van ziektekiemen te beperken
- Zorg voor schoon en droog strooisel en een gezond stalklimaat
- Maak de kalverboxen grondig schoon en desinfecteer ze voordat de nieuwe kalveren erin gaan. Bij voorkeur, laat de schoongemaakte box veertien dagen buiten (in UV-licht) staan.
Met dit praktische stappenplan is het houden van kalveren in duo’s werkbaar.
Ben jij benieuwd wat Topcalf voor jou kan betekenen in geschikte huisvesting voor duo-houderij? Informeer bij je lokale dealer of neem rechtstreeks contact met ons op.