Waarom is biest zo belangrijk voor de gezondheid van een pasgeboren kalf?
Een kalf wordt geboren zonder eigen afweer tegen ziekteverwekkers. De antistoffen (immunoglobulinen) die het dier nodig heeft voor de opbouw van het immuunsysteem haalt hij uit de biest. Dit witte goud is dus de eerste en belangrijkste voeding voor een kalf. Voor een sterke start bij uw jongste dieren moet u tijdig biest van voldoende kwaliteit toedienen. Maar, hoe veel biest moet u uw kalveren geven? Wanneer is uw biest goed genoeg? En wat is de optimale drinktemperatuur? In onderstaand artikel geven wij antwoord op uw vragen.
Hoeveel biestmelk moet een kalf krijgen?
Geef uw kalf minimaal 4 liter of 8 tot 10% van het lichaamsgewicht aan eerste biest binnen twee uur na geboorte. Gebruik hiervoor een speenfles. Zo stimuleert u het natuurlijke zuiggedrag en komt de biest dankzij het slokdarmsleufreflex op de juiste plek in het lichaam. Drinkt uw kalf niet zelf? Of is het kalf, na een zware geboorte, te zwak om zelf te drinken? Dan is de sonde een oplossing. Zo krijgt uw kalf toch de benodigde hoeveelheid binnen. Maar let op dat u dit enkel bij de eerste voeding toepast. Doet u dit bij latere voedingen, dan bestaat de kans op kleischeiters.
wat is een goede biestkwaliteit?
Streef altijd naar een brix van minimaal 23% of hoger. Een goede biestkwaliteit is namelijk net zo belangrijk voor een sterke start als de juiste hoeveelheid. Een hoge brix-waarde geeft aan dat de biest veel antistoffen bevat, die het kalf nodig heeft voor de opbouw van zijn afweersysteem. Heeft de biest van de moederkoe niet voldoende kwaliteit? Dan kunt u deze verrijken met een biestpoeder. Let daarnaast op een goede hygiëne tijdens het winnen van de biest en bewaar deze gekoeld. Zo beperkt u de bacteriegroei die de biestkwaliteit beïnvloedt.
De biestkwaliteit meet u met een refractometer. Aan de hand van de tabel hiernaast ziet u hoe veel immunoglobulinen de biest bevat en wat het percentage droge stof is.
Hoe warm geeft u de biest aan het kalf?
Bij een drinktemperatuur van ongeveer 38 tot 40°C neemt het kalf de biest beter op. De warme melk stimuleert de drinkreflex en ondersteunt de darmwerking. Let erop dat u de biest nóóit boven de 60°C verwarmt. Bij een hogere temperatuur verliest de biest zijn kwaliteit doordat antistoffen beschadigen of afbreken. De beste manier om uw biest op te warmen is met een RVS-emmer in heet water. Roer tijdens het opwarmen, zodat de warmte goed wordt verdeeld. Controleer tot slot altijd de temperatuur met een thermometer voordat je gaat voeren.
Hoelang moet ik biest door blijven voeren?
De eerste 24 uur biest voeren is het belangrijkst. In deze tijd neemt het kalf de antistoffen het best op, wat de immuniteitsontwikkeling bevordert. Daarna blijft biest voeren nuttig. Het beschermt de darm op lokaal niveau tegen ziektekiemen. Gooi uw overgebleven biest dus nooit weg! Want ook bij oudere kalveren kan het geven van (ingevroren) biest ondersteuning bieden.
Waarom biest pasteuriseren?
Door de biest vóór het toedienen te pasteuriseren, verlaagt u de bacteriedruk, terwijl de belangrijke antistoffen behouden blijven. Dit vermindert het risico op diarree en luchtweginfecties bij het kalf. Steeds meer veehouders passen deze methode toe op hun melkveebedrijf. De biest wordt gedurende 60 minuten verwarmd op 60°C, vervolgens teruggekoeld tot drinktemperatuur en direct aan het kalf gevoerd. U kunt er ook voor kiezen de biest na het pasteuriseren af te koelen en vervolgens te bewaren: in de koelkast tot 48 uur of in de diepvries tot wel 6 maanden.
samenvatting:
- Geef uw kalf minimaal 4 liter of 8 tot 10% van het lichaamsgewicht aan eerste biest binnen twee uur na geboorte.
- Voer enkel de eerste melkvoeding met een sonde indien het kalf niet uit de speenfles drinkt.
- Streef altijd naar een brix-waarde van minimaal 23% of hoger.
- De optimale drinktemperatuur van biest is 38 tot 40°C.
- Verwarm uw biest nóóit boven de 60°C.
- < 24 uur biest voeren bevordert de immuniteitsontwikkeling.
- > 24 uur biest voeren beschermt de darmen op lokaal niveau.
- Met gepasteuriseerde biest vermindert u het risico op diarree en luchtweginfecties.