Hittestress bij kalveren – 10 tips voor een koel kalf
De zomer komt eraan! Komende week lopen de temperaturen weer op tot wel 30 graden. Met deze hoge temperaturen ligt hittestress bij kalveren op de loer. Vooral uw jongste dieren hebben moeite met het reguleren van hun lichaamstemperatuur tijdens deze warme periode. Dit vormt een groot risico. Hoe bereid u zich hierop voor?
In de eerste levensmaand van een nuchter kalf is de ideale omgevingstemperatuur rond de 15 graden. U kunt zich dus voorstellen dat bij tropische temperaturen, en met name een hoge luchtvochtigheid, het kalf stress ervaart. Bij warm weer kan de huidtemperatuur van een kalf tot wel boven de 40 graden oplopen. Hierdoor begint het dier te zweten en hijgen, heeft het minder eetlust en meer behoefte aan vocht.
Het gevaar ligt op de loer. Want om af te koelen heeft het kalf de energie uit voeding juist nodig. Een lagere voeropname vertraagd de jeugdgroei, met als gevolg: een mindere melkafgifte in de eerste, maar ook daaropvolgende lactaties. Wat kunt u er aan doen? Herken de signalen van hittestress en grijp in waar mogelijk. Lees hieronder onze tips om hittestress te beperken.
wat zijn Signalen van hittestress bij kalveren?
Bij lichte tot matige stress zoeken kalveren vaker de waterbak op om hun vochtbalans op peil te houden. Naarmate de stress toeneemt, worden de dieren slomer en komen ze minder snel naar de drinkvoorziening. Ook de eetlust neemt af, wat zichtbaar is aan een verminderde voeropname. Ziet u daarbij fysieke signalen zoals hijgen of zwaar ademhalen? Dan is het tijd om in te grijpen. De hittestress heeft duidelijk zijn intrede gedaan.
Tip 1 – Verplaats uw huisvesting naar de schaduw
Een eenvoudige maar effectieve maatregel is het verplaatsen van de kalveriglo of kalverbox naar een koelere plek. Kies bij voorkeur een locatie met natuurlijke beschutting of creëer zelf extra schaduw met een doek. Let vooral op de zoninval in de middaguren, wanneer de hitte het meest intens is. Zorg dat uw kalveren op dat moment beschut in de schaduw kunnen liggen.
Tip 2 – Verkoel het dak van uw kalverhok
Door het dak te besproeien, daalt de temperatuur in het hok met enkele graden. Dit kan simpel met een tuinsproeier. Daarnaast is het verstandig om bij aanschaf van een kalverhok te letten op goede isolatie. Bij Topcalf vindt u kalver- hutten en stallen met een geïsoleerd dak, wat op warme zomerdagen tot wel tien graden verschil kan maken.
Tip 3 – Plaats uw kalverboxen niet te kort op elkaar
Verplaats uw kalveriglo’s of kalverboxen verder uit elkaar om de luchtcirculatie te optimaliseren. Wij raden aan om uw kalverhuisvesting minstens twee tot drie meter uit elkaar te zetten. Zo kan de lucht beter tussen uw boxen heen stromen. Heeft u een kalveriglo? Dan kunt u de achterkant iets verhogen, zodat frisse lucht beter het hok in stroomt.
Tip 4 – Zorg voor een goede luchtstroom
Vooral tijdens warme dagen is frisse lucht voor de kalveren belangrijk. Een constante luchtstroom van circa 2,5 m/s helpt om hittestress te beperken. Pas dit wel aan op de omgevingstemperatuur, omdat er anders kans is op tocht.
Bij Topcalf kiezen we ervoor om luchtschuiven in de achterwand van de kalver- hut en stal te plaatsen. Zo kunt u eenvoudig zelf de extra luchttoevoer sturen. Kalverhokken met extra ventilatieopeningen aan de achterzijden warmen tot wel twee keer minder op dan dichte hokken.
Een alternatief in uw bestaande kalverstal is bijvoorbeeld een ventilator of buisventilatie. De buisventilatie plaatst u boven in de nok van de stal. Dankzij de lichte overdruk verdeeld de frisse lucht zich door de kleine openingen in de buis langzaam en gericht in de stal.
Tip 5 – Controleer regelmatig en zorg voor voldoende vers water
Onder het motto: voorkomen is beter dan genezen. Houdt de temperatuur en luchtvochtigheid in uw kalverstal in de gaten. Zo kunt u op tijd maatregelen nemen. Zwakke dieren die bijvoorbeeld al last hebben van diarree, zijn nóg gevoeliger voor uitdroging. Geef hen de extra aandacht die zij nodig hebben en zorg voor voldoende vers drinkwater. In de tabel ziet u bij welke omstandigheden uw kalveren hittestress ervaren.
Bron: https://www.dekalverhouder.nl/nieuws/Hittestress-ligt-al-op-de-loer#1
Tip 6 – Houdt kalveren in kleine groepen
Kalveren hebben sterk de voorkeur om het grootste deel van hun tijd samen door te brengen, ongeacht de ventilatie van het hok. Dit concluderen onderzoekers van de Universiteit van Wisconsin in Madison. Wat opviel was dat met name kalveren jonger dan vier weken sociaal contact kozen boven een beter geventileerd hok. Dieren op een leeftijd van zes en negen weken leeftijd kozen vaker voor de koelere optie, een kalverhut met ventilatieschuif (Reuscher, et al. 2024).
Tip 7 – Verplaats uw kalveren op een koel moment
Ook verplaatsing is een stressmoment voor uw kalveren. Doe dit op het koelste moment van de dag, dus ’s ochtends vroeg of later in de avond. Naast het feit dat dit een fijnere werktemperatuur is voor u als veehouder, ervaart een kalf dan minder prikkelmomenten.
Tip 8 – stel medische ingrepen bij het kalf uit
Bij medische ingrepen zoals onthoorning of entingen ervaart het kalf stress. Het is verstandig om dit uit te stellen naar een koeler moment, bij voorkeur in de vroege ochtend of op een koelere dag. Zo voorkom je extra belasting van het kalf tijdens de periode van hittestress.
Tip 9 – Vermijd het aantal vliegen
Het vermijden van vliegen heeft geen directe impact op de gevoelstemperatuur van het kalf. Echter is het belangrijk om in de warme periode alle stressfactoren aan te pakken. Vliegen hebben een hekel aan luchtstroom, zorg dus voor goede ventilatie. Daarnaast is warmte en vocht de ideale omgeving voor een vlieg om eitjes te leggen. Mest uw kalverhokken regelmatig uit en gebruik eventueel een vliegenbestrijdingsmiddel.
De rode draad in het bestrijden van hittestress zit hem in een beheerst stalklimaat, goede voeding en de juiste werkprotocollen. Bent u benieuwd wat Topcalf met zijn oplossingen in kalverhuisvesting voor u kan betekenen? Neem dan contact op met één van onze specialisten.
Tip 10 – Vervang stro door zand of zaagsel
De laatste tip die we u aanbieden is, indien mogelijk, het tijdelijk vervangen van stro door zand. Zand isoleert slecht waardoor warmte zich niet hecht. Ook zaagsel zou een goed alternatief zijn. Mocht het niet mogelijk zijn om zand toe te passen, bijvoorbeeld in mobiele kalverboxen, ververs het strooisel dan vaker. Een mix van mest en urine zorgt voor extra warmte en ammoniak. Zoals eerder aangegeven, probeer dit tijdens de koudere momenten van de dag te doen.
De rode draad in het bestrijden van hittestress bij kalveren zit hem in de juiste voeding en huisvesting. Door een goed stalklimaat te realiseren heeft uw kalf een stuk minder last van de hitte en is overmatig drinken niet eens nodig. Bent u benieuwd naar wat Topcalf voor u kan betekenen? Neem dan een contact met één van onze specialisten op.
Hittestress komt niet alleen bij uw kalveren voor maar kan ook uw melkkoeien aantasten. Benieuwd naar het effect? Bekijk onze blog hier.
